جرم جعل در قانون-8
روش های پیشگیری از اقسام جعل مندرج در قانون مجازات اسلامی
جرم جعل در قانون-8
روش های پیشگیری از اقسام جعل مندرج در قانون مجازات اسلامی
در قسمت هفتم پیشگیری از طریق محاکم قضایی و گزیده‌ای از اقدامات معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه برشمرده شد و سپس به پیشگیری اداری از طریق نظارت بر عملکرد ادارات، محدود کردن اختیارات کارمندان در ادارات و سیستماتیک شدن دفاتر اسناد رسمی و ادارات را توضیح داده شد.
در قسمت هشتم پیشگیری غیر کیفری یا کنشی از طریق پیشگیری اجتماعی، اشتغال زایی و کار آفرینی، فرهنگ سازی آمده است …
جرم جعل در قانون-8
گفتار دوم:پیشگیری غیر کیفری یا کنشی
این نوع پیشگیری قبل از وقوع جرم انجام می‌گردد، یعنی توسل به اقدام های سرکوبگر و غیر قهر آمیز که دارای ماهیت اقتصادی، اجتماعی، وضعی، آموزشی و… هستند به منظور جامعه پذیر و قانون گرا ساختن افراد و حفاظت از آماج‌های جرم جهت جلوگیری از وقوع جرم به کار می‌رود.
از طرفی، شخصیت مجرم در جرم جعل از ویژگی خاصی برخوردار است. بدین منظور؛ معمولاً جاعل، شخصی تحصیل کرده و دارای معلومات عمومی خاص و هوشیاری بالایی می باشد و عمدتاً جرم از استعداد و توانایی و هنر ذاتی جاعل ناشی می شود. لازم به ذکراست که جاعل، جرم جعل را معمولاً در ارتکاب سایر جرایم نظیر کلاهبرداری انجام می‌دهد. این ویژگی شخصیتی جاعل باعث شده است که جاعلین از پیشرفت علوم مادی نظیر فیزیک و شیمی و شناخت خواص مواد مختلف بهره جسته و در جعل اسناد و مدارک علاوه بر تجربه و تمرین، از شیوه ها و امکانات علمی نیز استفاده نمایند. بدین دلایل جاعلین، مجرمین خاصی بوده و جهت جلوگیری از ارتکاب جعل روش های خاص و منحصر به فردی باید اتخاذ شود.
جرم جعل در قانون-8
بند اول: پیشگیری اجتماعی
چنان چه گفته شد، پیشگیری فوق به دو گروه رشدمدار و جامعه مدار تقسیم می شود که به اختصار در جایگاه این پیشگیری را در جرم جعل اسناد دولتی بررسی میکنیم.
در جرم شناسی امروزی ثابت شده است که آموزش در مراحل اولیه زندگی، تاثیر مهمیدر پیشگیری از جرم دارد. در اداره آموزش و پرورش امروزی محفوظات، آموزش داده نمی شود؛ و هر شخص بنا به تجربیات فردی، امضایی را انتخاب می‌کند که بعضاً به دلیل عدم پیش بینی نکات لازم، جعل آن به سادگی ممکن است. به جز بحث عدم آموزش، سیستم آموزشی ما در موضوعات شکلی موثر در امر پیشگیری از جرم جعل نیز موفق نبوده است. این سیستم نتوانسته دانش آموزان که مدیران آینده کشور هستند را با اصالت که رکن اصیل شرافت انسانی است، آشنا کند. دروغ گویی و تقلب، به جای یک انحراف آشکار، یک زیرکی به حساب میآید. دانش آموزی که تقلب نکردن در امتحان را یاد نگرفته، چرا نباید دروغ بگوید؟ حتی ممکن است در آینده خود را توجیه کند که در یک سند نیز دست ببرد؛ بنابراین پرورش دانش آموزان در حیطه آموزش های اجتماعی با زبان جدید، توسط متخصصات و تدوین کتب در فیلم های مناسب، در این جهت ضروری است.
در سطح جامعه نیز فرهنگ سازی و آموزش همگانی از طریق ابزار‌های مدرن ارتباطی ضروری است. باید به مردم آموزش داده شود تا به جای تقلید و الگو قراردادن جاعلان (به عنوان کسانی که با زیرکی و بدون تلاش به اهداف خود می رسند)، با تلاش و کوشش به اهداف اصیل برسند.
همان گونه که ذکر شد، پیشگیری اجتماعی در بردارنده اقدام‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و پیش گیرنده ای که نسبت به محیط هایی که فرد در آنها زندگی می‌کند اعمال می‌شوند، به عبارت دیگر در این نوع پیشگیری، تأثیرگذاری بر محیط های پیرامون انسان مورد نظر است.
در پیشگیری اجتماعی از طریق آموزش، تربیت، ترغیب و تنبیه در صدد بوده تا معیار شناخت اعمال خوب و بد را به فرد القاء گردد. از جمله ابزار‌های مورد استفاده پیشگیری اجتماعی، فرهنگ سازی، آموزش، بهبود شرایط اقتصادی، می باشند که تأثیر گذار بر محیط پیرامون فرد جهت اجتماعی کردن او هستند.
جرم جعل در قانون-8
الف: اشتغال زایی و کار آفرینی
کارآفرینی مفهوم وسیعی دارد که تاکنون از دیدگاه‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است و اکثریت بر این باورند که کارآفرینی موتور محرکه رشد اقتصادی کشور‌های توسعه یافته و در حال توسعه است و دلایل توجه آنان به این مقوله سه دلیل تولید ثروت، توسعه تکنولوژی و اشتغال مولد یا فرا اشتغال زایی است. بدیهی است؛ با توجه به تأثیر گسترده‌ای که اقتصاد بر جنبه های مختلف زندگی فردی و اجتماعی دارد، نقش کارآفرینی نیز در ابعاد گوناگون دیگری، فراتر از موارد سه گانه پیش گفته در خور تأمل و توجه است. در این خصوص باورمندی به نقش اثرگذار عوامل اقتصادی مانند فقر، بیکاری، فشار‌های تورمی و … در وقوع بزه می‌تواند نقش مغفول کارآفرینی را در پیشگیری از جرم متجلی سازد. کارآفرینی در جوامعی رشد می‌کند که فرصت های لازم جهت خلق ایده ها، بالندگی و خود شکوفائی افراد فراهم گردد که به تبع مهیا شدن چنین شرایطی و با توجه به ملازمه عوامل اقتصادی در بروز بسیاری از جرایم، فرصت برای ارتکاب بزه کاهش یافته و یا محدود می شود. به عبارت دیگر کارآفرینی با وقوع جرم رابطه‌ای معکوس دارد و این خود یکی از جلوه های پیشگیری نوین است که به پیشگیری اجتماعی شهرت دارد.
رشد اقتصادی در رهگذر خلق ایده های کارآفرینان، فرصت های جدیدی را برای سایرین به ارمغان می‌آورد و همین امر سبب می‌شود تا چرخه توسعه اقتصادی و سیع‌تر گردیده، نیاز‌های جامعه به نحو شایسته ای پاسخ داده شده و به مدد آن عوامل اقتصادی اثر گذار بر وقوع جرم کاهش یافته و انگیزه ها و فرصت های مجرمانه محدودتر می‌شود. در نتیجه کارآفرینی به نحو قابل توجهی به پیشگیری از جرم می انجامد بی آن که از ابزار‌های کیفری و شیوه های قهری استفاده شده باشد.
کارآفرینی، که خلق یک ارزش است می‌تواند باور انسان ها را به توانایی های بالقوه افزایش داده و انگیزه ها را برای نیل به اهداف متعالی ارتقاء ببخشد. چنان که اهداف را انگیزه ها در انسان خلق می‌کند، انگیزه ها را نیز پدید می‌آورد و شناخت دقیق و پاسخگویی به این نیاز‌ها برای انسان یک روحیه عالی می‌سازد.
با این همه روحیه عالی مستلزم تعادل زیستی و محیطی است، یعنی از یک جامعه نامتعادل نمی‌توان انتظار یک انسان متعادل داشت انسان نامتعادل نمی‌تواند از منطق و الگو‌های پذیرفته شده اجتماعی (قانون) به درستی پیروی کند و بر این اساس جامعه بر فرد تأثیر می‌گذارد و فرد بر جامعه. پس رشد کارآفرینی و کاهش فرصت های مجرمانه نیازمند تلاش‌های فرد و جامعه است.
پیشگیری از جرم همانند کارآفرینی هر دو محصول تحولات اجتماعی کشور‌ها در سده های اخیر است، به ویژه پیشگیری اجتماعی که به ربع قرن آخر سده نوزدهم بر می‌گردد.
همان گونه که بیان شد، جرم جعل از جمله جرایم علیه آسایش امنیت و اسایش عمومی می باشد و کار آفرینی و اشتغال نیز با جعل رابطه متقابل دارد چراکه هر چه اشتغال رو به افزایش باشد و کار آفرینی در جوامع بیشتر باشد امکان روی آوردن به هر جرمی علی الخصوص جعل نیز کاهش می‌یابد.
جرم جعل در قانون-8
ب: فرهنگ سازی
فرهنگ دربرگیرنده اعتقادات، ارزش ها و اخلاق و رفتار‌های متاثر از این سه و همچنین آداب و رسوم و عرف یک جامعه معین تعریف می شود. درپاره ای دیگر از تعاریف، فرهنگ به عنوان عاملی که به زندگی انسان معنا و جهت می دهد، شناخته می شود. درجرم شناسی جرایم را براساس معیار‌های مختلفی مانند:سن، جنس، دارا بودن یا نبودن وتابعیت تقسیم می‌کنند.
مهاجرت های زیادی که شاهد آن هستیم نیز خود می‌تواند باعث پدید آمدن جرایم متعددی شود. این جرایم در نگاه اول ساده به نظر می رسند مثل دزدی و زورگیری، اما با گذشت زمان باعث ایجاد باند‌های مجرمانه می‌گردند. زمانی که ساختار اجتماعی و فرهنگی متلاشی شود با اضمحلال ساختارخانواده مواجه می‌شویم و در نتیجه جرایم شکل می‌گیرد.
ایجاد فرهنگ متناسب در بین خانواده ها و سعی درآگاهی بخشی به مردم، می‌تواند زمینه های جرم را کاهش دهد. فرهنگ به خصوص فرهنگ پیشرفته بین خانواده ها می‌تواند به عنوان بستری برای توسعه هنجار‌های حقوقی واجتماعی مطرح شود. فرهنگ در جامعه می‌تواند باعث ایجاد فعالیت برای سازمان های غیردولتی شود که در زمینه رسیدگی به آسیب های اجتماعی فعالیت می‌کنند. همان گونه که فرهنگ اشتباه باعث ایجاد بسیاری از جرایم می‌شود، به همان صورت هم می‌تواند در شناسایی زمینه های ارتکاب جرم به ما کمک کند. البته این نکته را باید اضافه نمود که در ایجاد فرهنگ صحیح رسانه ها نقش موثر و قابل توجهی دارند، زیرا در رسانه ها افراد بیشتر نظاره گر هستند، اما اغلب دیده شده است که برخی رسانه ها آن چه را که حقیقت است، نمایش نمی دهند و یا به مسایل تلخ اجتماعی کمتر می پردازند، ولی مسایل خشونت را در رسانه های گروهی بیشتر منعکس می‌کنند.
همان گونه که رسانه ها نقش موثری در شکل گیری فرهنگ نادرست دارند، به خصوص رادیو وتلویزیون که توانایی تشدید بزهکاری و تشدید افراد مستعد ارتکاب جرم را نیز دارند، به همان صورت با اطلاع رسانی مسئولانه و ترویج الگو‌های زندگی سالم می‌توانند در کاهش وقوع جرم و تامین احساس امنیت موثر باشند؛ بنابراین از طریق رسانه ها می‌توان با بیان عواقب شرعی و قانونی جعل و استفاده از سند مجعول این فرهنگ را به وجود آورد که افراد به سمت جعل و استفاده از سند مجعول گرایش پیدا نکنند و به محض مشاهده چنین اعمالی، پلیس و مقامات قضایی و مسئولین مربوطه را در جریان آن قرار دهند. بدین سان، با توجه به کارکرد فرهنگ سازی در پیشگیری از بزه کاری به طور کل و پیشگیری از جعل به طور خاص، ضروری است.
منبع:خبرگزاری میزان