بیومتریک بو
مقدمه: سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) تعریف زیر را درخصوص بیومتریک ارائه می‌کند: بیومتریک/تشخیص بیومتریک عبارت است از شناسایی خودکار افراد براساس ویژگی‌های بیولوژیکی و رفتاری آنها. در این مقاله به معرفی انواع بیومتریک و کاربردهای آنها و نیز ملاحظات کلیدی که درخصوص هر یک از انواع بیومتریک وجود دارد، پرداخته شده است.
روش بیومتریک بو چیست؟
بوی بدن افراد برای تعیین میزان متمایز و پایدار بودن آن در طول زمان مورد مطالعه قرار گرفته است که می‌تواند از سایر بوهای منتقل شده توسط بدن انسان از منابعی مانند صابون، عطر، رژیم غذایی و محیط جدا شود. برخی از بیماری‌ها ممکن است بوی اولیه را مختل کرده یا بپوشانند. حیواناتی مانند خرس‌ها و سگ‌ها حس بویایی بسیار شدیدی دارند و می‌توانند انسان‌ها را ردیابی کنند؛ اما کاربرد بیومتریک بو مستلزم استفاده از دستگاه‌های بویایی ماشینی است که می‌توانند بوهای انسان را برای تجزیه و تحلیل بعدی و طبقه‌بندی به‌عنوان یک الگوی بیومتریک شناسایی و ضبط نمایند. این تکنیک‌های جمع‌آوری بدون تماس و ایجاد مزاحمت هستند و در نتیجه می‌توانند یا بدون رضایت و یا با همکاری سوژه مورد استفاده قرار گیرند. لازم به ذکر است که تشخیص بیومتریک بو در درجه اول یک موضوع تحقیقاتی است و هنوز مؤثر یا عملی بودن آن در کاربردهای واقعی ثابت نشده است.
کاربردها:
مورد استفاده بیومتریک بو می‌تواند برای اهداف غربالگری امنیتی باشد، به عنوان مثال، در کنترل مرز که در آن حسگرها در بنادر و گذرگاه‌های مرزی برای تشخیص بوی مسافران مستقر شوند. بوی هر مسافر با فهرست بیومتریک جمع‌آوری شده از بوهای مجرمان حوادث تروریستی یا جنایات جدی مقایسه می‌شود.
شایان ذکر است بیومتریک بو هنوز در معرض تحقیق و توسعه است و این فناوری با سایر کاربردهای حسگر بوی انسانی و غیرانسانی همپوشانی دارد، به عنوان مثال:
- تشخیص‌های پزشکی در درمان سرطان‌هایی مانند لوسمی، شامل انتقال الکترونیکی بوها در طی مراحل جراحی از راه دور نیز می‌شود؛
- کنترل کیفیت محصولات غذایی/آشامیدنی؛
- پروفایل DNA نقش مهمی در شناسایی متوفیان و به ویژه در بلایای جمعی ایفا می‌کند که در کنار اثر انگشت و ادنتولوژی پزشکی قانونی (مقایسه‌های دندانی) به‌عنوان یکی از سه شناسه اولیه شناخته‌شده بین‌المللی کاربرد دارد؛
- تشخیص گازهای خطرناک و عوامل شیمیایی در زمینه‌های نظامی و غیرنظامی؛
- کیفیت هوا در محل؛
- نجات در حوادث و تعیین محل قربانیان مدفون در زیر آوار.
ملاحظات کاربردی:
بوهای بدن انسان را می‌توان با یک دستگاه حسگر شیمیایی منفرد یا مجموعه‌ای از حسگرها جمع‌آوری و پردازش نمود که می‌توانند برای اندازه‌گیری یک ویژگی شیمیایی از پیش تعیین‌شده موجود در نمونه بو تنظیم شوند. هر خاصیت شیمیایی (بودهنده) شناسایی شده توسط حسگرها یک الگوی مشخص را تولید می‌کند و این الگوها، الگوی بیومتریک را تشکیل می‌دهند. البته مانند سایر سیستم‌های بیومتریک که می‌توانند داده‌ها را بدون اطلاع یا همکاری سوژه جمع‌آوری کنند، نگرانی‌هایی مربوط به حفظ حریم خصوصی و آزادی مدنی در مورد این بیومتریک نیز وجود دارد.