مهندسی حفاظت
مهندسی حفاظت برای حفاظت از مکان های خاص برنامه ریزی کرده و در این برنامه ریزی اصولی را بررسی می کند.
پیش از انجام این برنامه ریزی ابتدا باید به چند سوال مهم پاسخ داد اما قبل از هرچیز باید با واژه ای به نام تهدید آشنا شویم شاید این واژه از لحاظ لغوی برای همه آشنا باشد اما بررسی آن تخصصی ویژه می طلبد.
سنجش و ارزیابی تهدید کار بسیار دشواری است زیرا هر مکان تهدیدات خاص خود را دارد. به طور مثال تهدیداتی که متوجه یک مجموعه کوچک است با تهدیداتی که در یک بانک انتظار آن می رود کاملا متفاوت است همچنین وسایل مورد حفاظت نیز در شرایط متفاوت و مکان های متفاوت تهدیدات مختلفی را ایجاد می کنند.
حتی افرادی که در یک مجموعه مشغول به کار هستند نیز باید بررسی شوند. به طور مثال اگر بخواهیم تهدیدات یک بانک را بررسی کنیم کارمندی که به عنوان امانتدار در یک بانک مشغول به کار است خود میتواند از عوامل تهدید باشد این نوع از تهدیدات را تهدید داخلی می نامیم به بیان دیگر تهدیداتی که از درون یک مجموعه ایجاد می شود را تهدیدات داخلی نام گذاری می کنیم.
اما از طرفی ممکن است به بانک دستبرد زده شود و یا مورد حمله مسلحانه قرار گیرد. به خطراتی که امکان وقوعشان از بیرون یک مجموعه باشد تهدیدات خارجی گفته می شود.
برای اینکه تهدیدات یک مجموعه را بررسی کنیم ابتدا باید موضوعاتی بنیادی را مورد بررسی قرار دهیم ابتدا باید مشخص کرد که از چه کالاهایی باید محافظت به عمل آید همچنین ارزش مادی و معنوی آنها به چه مقدار است. این موضوع برنامه ریزی و فکر ما را در خصوص آن کالا متمرکزتر کرده تا راحت تر بتوانیم جوانب کار را بررسی کنیم
منقول یا غیر منقول بودن کالای مورد حفاظت نکته بسیار مهمی است زیرا تجهیزاتی که برای حفاظت از کالای منقول مانند طلا جواهرات پول و … استفاده می شود با تجهیزاتی که برای اجناس غیر منقول مانند گاوصندوق دستگاه های با ارزش و … استفاده می شود کاملا متفاوت است و هر کدام ملاحظات خاص خود را می طلبد. ارزش کالاهای در دسترس هم باید مشخص شود تا در صورت نیاز برای حفاظت از آنها نیز برنامه ریزی شود.
حال با بررسی های فوق می توان در خصوص ابزاری که موجود است یا باید موجود باشد تصمیم گرفت. باید بررسی کرد که آیا محل مورد حفاظت به سیستم های حفاظتی از قبل مجهز است یا خیر؟ سیستم های اعلان و اطفا حریق قبلا نصب شده یا خیر؟ ساکنین ساختمان چه کسانی هستند؟ شناخت همسایگان تا چه اندازه مهم است؟ آیا در ساختمان کارمندی به عنوان سرایدار یا بخشی به عنوان حفاظت وجود دارد یا نه؟ ساختار تاسیسات ساختمان به چه صورت است؟ آیا تاسیسات در دسترس همگان است یا فقط افراد خاصی به آن دسترسی دارند؟ ورود به تاسیسات ساده است یا حفاظت شده؟ روش ها و مسیرهای انتقال کالا به چه صورت است؟ جواب این سوالات می تواند به حفاظت از یک مجموعه و یا کالاهای مهم کمک کند.
مهندسی حفاظت
بررسی خطر ریسک
تجزیه و تحلیل خطر و ریسک را می توان نقطه آغازین توسعه و اجرای برنامه های حفاظتی دانست.
ارزیابی خطر می بایست در دو بخش خطرات فیزیکی و معنوی به طور مجزا بررسی گردد. هدف ما از تجزیه و تحلیل خطر بدست آوردن اطلاعات دقیق و جزیی و همچنین قابل فهمی است که بر اساس آن بتوانیم تصمیماتی را در جهت کاهش خطر و از بین بردن آن اتخاذ کنیم برای این منظور به طور اجمالی به مسائلی که باید مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد اشاره می کنیم .
- املاکی که باید از آنها مراقبت شود
- املاک همسایه
- کسب اطلاعات از پلیس در ارتباط با آمار جرم و جنایت در منطقه
- میزان تجهیزات مورد نیاز حفاظتی موجود و کاستی های آن
- مقررات رهنمودها و استانداردهای حفاظتی
پس از بررسی موارد فوق حال باید خطرات را دسته بندی کرد تا طبق میزان خطر و نوع آن اقدام لازم را بکار بست.
در اینجا خطر را به چهار دسته تقسیم می کنیم:
- خطرات ساده ای که کسب و کارهای در دسترس و در معرض را تهدید می کنند.
- خطراتی که اتاق ها و مکان های حفاظت شده را تهدید می کنند.
- سرقت از املاک
- سرقت پول نقد و اجناسی که ارزش جا به جایی
حال بعد از این که تمام بررسی های فوق انجام شد باید تجهیزات فیزیکی مورد استفاده با معیارهای زیر منطبق باشند:
- روش های حفاظتی پیشنهادی می بایست با خطرات واقعی ارتباط داشته باشد.
- کلیه فاکتورهایی که می توانند موجب افزایش و یا کاهش خطر شوند باید مورد توجه قرار گیرند.
- عملیات های پیشنهادی باید اقتصادی و مقرون به صرفه باشند در حقیقت این فعالیت ها باید بیشترین تاثیر را با کمترین هزینه ممکن داشته باشند.
- یک اقدام امنیتی باید تمامی وجوه و جنبه هایی که از طرف آن احتمال خطر می رود را پوشش دهد و در حقیقت باید جامع و کامل باشد.
- راه حل های موقت نمی توانند گزینه های مناسبی باشند.
مهندسی حفاظت
ماهیت خطر
عموماً ماهیت خطر زمانی مشخص می شود که میزان مطلوبیت، مکان کار تجارت و یا کالا برای سارقان مشخص گردد. معیارهای مرتبط با این موضوع عبارتند از:
- هوشیاری و آگاهی مالکان ملک و کارمندان بررسی سرقت ها دزدی ها ضرر و زیان ها و یا تلاش هایی که به جهت این امور انجام شده
- معمولا سارقان اگر دسترسی به هدف مورد نظر سهل و ساده باشد دوباره به محل وقوع بر می گردند اگر قبلا به محل مورد نظر حمله شده باشد موضوعات زیر نیز باید مورد بررسی قرار گیرد
- تاریخ وقوع
- میزان خسارت
- روش ورود
- در چنین مواردی باید از سیستم های حفاظتی اصلاح شده ای که در برابر خطر مقاوم تر است استفاده شود.
- اعلان خطرهای اشتباه ممکن است این موضوع نشان دهنده این باشد که در پس اعتماد به سیستم مانیتورینگ جرمی در حال وقوع است
- ماهیت و نوع تجارت
- نوع و ارزش اجناس و کالاها
- میزان در معرض قرار داشتن کار و تجارت
- کافی بودن فضا برای اجناس ارزشمند
- سایز و اندازه اجناس مهم
- قابل مونتاژ مجدد بودن یا نبودن یک کالا
- آیا مسئله خاصی در مورد کالای به خصوصی وجود دارد یا خیر مثل فاسد شدن و یا نشدن یک جنس
- میزان و مقدار پول نقد و یا کالای در دسترس
- امکان ایجاد یک صندوق ساده
- قابل انتخاب بودن یک کالا از قبل و اینکه آیا سارق می تواند برنامه ریزی قبلی داشته باشد یا خیر
- توان فروش مخفی سازی و یا استفاده ازکالا چه قدر است
- شرایط انبار حفاظت از کالا
- نوع طراحی محوطه انبار
- استفاده از گاوصندوق ها، سرداب ها و یا اتاق های مقاوم
- بررسی سرقت های انجام شده در محدوده محله
- وزن گاوصندوق
- میزان حفاظتی بودن گاوصندوق
- میزان سختی انتقال اجناس و مخفی کردن آن توسط سارق
- میزان تردد خوردروها و افراد پیاده محلی در اطراف مکان
- روشنایی و قابل دید بودن ملک
- میزان محافظت از محیط
- فنس کشی و حصارکشی محیط
- دسترسی ها و راه های ورود و خروج ملک
- بررسی اتاق های مجاور محیط که مورد استفاده غیر می باشند از قبیل مستاجرین
- ایجاد امنیت برای اتاق های مجاور و زیرزمین ها و پارکینگ ها
- بررسی جنس دیوارهای ساختمان
- آیا می توان حصارها را بدون سر و صدا برید؟
- حفظ و نگهداری آنها با برنامه ریزی مشخص
- قابل اطمینان بودن سخت افزارهای حفاظتی به کار رفته در محیط مانند درب ها پنجره ها لولاها و…..
- وجود ژنراتور برای برق اضطراری
- محافظت در برابر خرابکاری های تاسیساتی
- وجود مراقبت های الکترونیکی
- شناسایی نقاط کور در سیستم مانیتورینگ
- طراحی داخلی اتاق که شامل چیدمان وسایل با ارزش می شود.
- بررسی سیستم های هشدار دهنده
- سیستم های مرکزی با سیم کشی مستقیم و یا هشدارهای تلفنی
- سیم کشی داخلی ایمن
- کابل کشی تلفن به صورت ایمن و در صورت نیاز زیرزمینی
با بررسی های فوق می توانیم ماهیت خطری که ملک کالا و یا حتی اطلاعات ما را تهدید می کند شناسایی کرده و در نهایت برای جلوگیری از خطرات احتمالی تدبیری مناسب بیاندیشیم.
مهندسی حفاظت
منبع: فصلنامه شیار