بیومتریک DNA
مقدمه:
سازمان بینالمللی استاندارد (ISO) تعریف زیر را درخصوص بیومتریک ارائه میکند: بیومتریک/تشخیص بیومتریک عبارت است از شناسایی خودکار افراد براساس ویژگیهای بیولوژیکی و رفتاری آنها.در این مقاله به معرفی انواع بیومتریک و کاربردهای آنها و نیز ملاحظات کلیدی که درخصوص هر یک از انواع بیومتریک وجود دارد، پرداخته شده است. در سلسله مقالاتی به بررسی انواع بیومتریک می پردازیم، در این مقاله به بررسی بیومتریک DNA می پردازیم.
روش بیومتریک DNA چیست؟
DNA(اسید دئوکسی ریبونوکلئیک) یک ماده شیمیایی است که در هر یک از حدود 100 تریلیون سلول در بدن انسان یافت میشود و شامل کد اطلاعاتی و ژنتیکی برای تکثیر سلولها و ساخت پروتئینهای مورد نیاز برای حفظ و توسعه حیات است. کل DNA در هر سلول مجموعه کاملی از دستورالعملهای بیولوژیکی برای ایجاد یک ارگانیسم را در خود دارد و بهعنوان ژنوم شناخته میشود. DNA موجود در هسته سلول به دو کروموزوم (یکی از مادر و دیگری از پدر به ارث میرسد) تقسیم میشود و این ماده DNA شامل هر دو ناحیه کد کننده پروتئین و مناطق غیر کد کننده است. یک منطقه کد کننده پروتئین بهعنوان یک ژن شناخته میشود و حاوی تمام اطلاعات سلول برای ساخت پروتئین است. ژنها کمتر از 5 درصد از ژنوم را تشکیل میدهند که بیشتر از DNA غیر کدکننده تشکیل شده است.
کاربردها:
تفاوتهای مهمی بین کاربردهای DNA و پروتکلهای پردازش مرتبط برای مدیریت هویت و پایگاههای اطلاعاتی بیومتریک در مقایسه با کاربردهای دیگر مانند تحقیقات پزشکی و تبارشناسی وجود دارد. DNA در تمام مواد سلولی انسان (مو، خون، پوست و غیره) وجود دارد، اما نمونهبرداری بیومتریک معمولاً با گرفتن سواب باکال از سطح داخلی گونه صورت برای حذف سلولهای پوست انجام میشود. بنابراین، نمونهبرداری DNA بیومتریک نیاز به تماس با آزمودنی دارد. ازجمله کاربردهای روش بیومتریک DNA میتوان به تشخیص واقعیت پروندههای محکومان و نیز تبرئه افراد مظنون بیگناه اشاره نمود. همچنین پروفایل DNA نقش مهمی در شناسایی متوفیان به ویژه در بلایای طبیعی و جمعی دارد که در کنار اثر انگشت و ادنتولوژی قانونی (مقایسههای دندانی) بهعنوان یکی از سه شناسه اولیه شناخته شده بینالمللی استفاده میشود. از جمله کاربردهای دیگر DNA میتوان به تبارشناسی و شناخت تاریخچه خانوادگی و ردیابی دودمان و شجرهنامه اشاره نمود. این امر باعث افزایش تقاضا برای آزمایش DNA توسط شرکتهای خصوصی برای آشکار کردن اصل و نسب ژنتیکی افراد شده است. این آزمایشها براساس روند وراثت عمومی جمعیت نتایجی را ایجاد میکنند که ترکیب قومی و توزیع جغرافیایی پیشینیان فرد را نشان میدهد. تقریباً 30 میلیون بزرگسال، از سراسر جهان، قبلاً DNA خود را برای اهداف تبارشناسی به شرکتها ارسال کردهاند. فناوری DNA و شبیهسازی ژن در حال تبدیل شدن به عناصر ضروری صنعت داروسازی و پزشکی هستند.
ملاحظات کلیدی:
پروفایل DNA برای تعیین هویت انسان از موادی از مناطق غیر کد کننده ژنوم استفاده میکند و بنابراین حاوی اطلاعات ژنتیکی بسیار کمی است. هر فرد دارای مشخصات DNA متفاوتی است به جز دوقلوهای همسان که دارای DNA مشابه هستند. در نتیجه اکثر افراد را میتوان با مشخصات DNA و اعضای نزدیک خانواده آنها شناسایی کرد. والدین، فرزندان، خواهر، برادر و غیره میتوانند از طریق اطلاعات DNA ارثی به یکدیگر مرتبط شوند. با این حال اطلاعات مربوط به سایر ویژگیهای فیزیکی (فنوتیپها) به سختی از مناطق غیر کد کننده به دست میآید و اگر چه تحقیقات در زمینه استخراج ویژگیهایی مانند رنگ مو و چشم با موفقیت روبهرو شده است، اما تاکنون امکان تولید بسیاری از موارد دیگر وجود نداشته است. DNA به همراه اثر انگشت بهصورت مشترک و همزمان در تحقیقات استفاده میشود و نمونههای بازیابی شده از صحنههای جرم ممکن است تخریب، آلوده یا مخلوط شوند (دو یا چند پروفایل در یک نمونه) و فقط یک نمایه جزئی ایجاد کند. معمولاً ترکیبی از نرمافزار تخصصی و تفسیر انسانی متخصص برای تفسیر پروفایلهای حاصل و مطابقت نمونهها مورد نیاز است. کل این فرایند معمولاً توسط یک سیستم مدیریت کیفیت که براساس پروتکلهای سازمان بینالمللی استاندارد (ISO) عمل میکند، اداره میشود.
برای ادامه مطالعه کلیک کنید…..