گذری برتاریخچه قفل و حفاظت
مقدمه:
صنعت قفل از کی و کجا آمده و دلیل پیدایش آن چه چیزی می‌تواند باشد اصلاً چقدر نیاز است که به بررسی آن بپردازیم و داشتن اطلاعات لازم در مورد آن به کجای زندگی ما مربوط می‌شود.
قفل سازی و غریزه انسان
در زمان‌های خیلی دور، انسان اولیه برای این‌که از داشته‌های خود مراقبت کند به طور غریزی اموال خود را در جایی مخفی می‌کرد که هم ساخت آن مکان راحت باشد و هم استخراج از آن.
مکان‌هایی که انسان اولیه برای اختفاء از آن استفاده می‌کرد معمولاً یا گودال هایی زیر زمین بوده است، یا در داخل غارها و یا تنة خالی درختان.
قفل و حفاظت از قلمرو
انسان نیز از همان ابتدا مانند دیگر موجودات قلمرو طلب بوده و هست. از همان زمان که انسان در غار زندگی می‌کرده به دنبال حفاظت از قلمرو و حیطه خود بوده است. به همین منظور برای پوشاندن دهانه غار محل زندگی خود از سنگ‌ها استفاده می‌کرده است.
پس از مدتی انسان‌های اولیه کم‌کم برای بهبود وضع زندگی خود به خانه‌سازی پرداختند و از غار اولیه بیرون آمدند، برای حفظ حریم خانه خود و برای حفاظت از محدوده زندگی خود، به ساخت درب پرداخته و برای نگه‌داشتن این درب، آن را توسط چفتی نگه می‌داشتند.
قفل های چوبی
یونانیان باستان که در صنعت چوب موفق بودند؛ چفتی را از جنس چوب برای درب می ساختند. این زبانه توسط طنابی از بیرون کشیده می‌شد و زبانه از داخل سوراخ روی چارچوب بیرون می‌آمده و درب باز می‌شد.
قفل و کلید
بعدها چیزی شبیه یک کلید برای باز کردن درب ساخته شد. البته این نوع قفل در نوع خود ضعف‌های بسیاری داشت. زیرا از بیرون به‌راحتی باز می‌شد و به هنگام حملات براحتی آسیب می دید.
قفل در تمدن های گوناگون باستان
در تمدن‌ها و مکان‌های مختلف از روش‌های متنوعی برای حفاظت استفاده می‌شده است. واضح است که حفاظت از اموال منقول و غیرمنقول از نگرانی‌های اولیه بشر بوده است. برای همین در نقاط مختلف دنیا که تمدنی ایجاد می‌شد ابداعاتی هم در این زمینه انجام می‌گرفت.
طی کاوش‌های انجام‌شده در تمدن مصر، کوزه ایی یافت شد که بر روی آن نقش شخصی با یک کلید چوبی بزرگ که به کمرش آویزان شده بود را نشان می داد.
این کاوش نشان‌دهنده آن بود که در مصر قبل از یونان باستان تلاش‌هایی در زمینه ساخت وسیله‌ای جهت حفاظت اموال انجام شده است.
همچنین مشخص شد که تمدن مصر در این امر با این‌که پیش‌قدم بوده، نسبت به یونانیان موفق‌تر هم بوده است. شاید همین قفل‌ها؛ طلایه‌دار و پیشرو صنعت قفل فعلی بوده‌اند.
در هند نیز برای نگه‌داری از وسایل ارزشمند، آن‌ها را درون یک جعبه چوبی قرار داده و به جزیره‌ای می‌بردند که دورتادور آن را تمساح‌های گرسنه احاطه کرده بودند که تنها راه نزدیکی به این صندوقچه‌های ارزشمند مواجهه با این فرشتگان مرگ بود.
اولین اثر یافته شده از قفل
اما نخستین اثری که از قفل یافت شده است، مربوط به قصری در نینوا با قدمتی 4000 ساله در میان رودان بنام خرس آباد است. کاوش های انجام شده در این قصر بیانگر این مطلب است که بابلی‌ها هم به فکر ساخت وسیله‌ای برای حفاظت از اموال و قلمرو خود بوده‌اند. قفلی چوبی دارای چند میله متحرک که به داخل زبانه‌ای از چوب رفت و مانع باز شدن درب می‌گردد.
قفل و کلید
نام قفل همیشه با مهم‌ترین ملزوم آن یعنی کلید همراه است. اولین قفل های باستانی دارای کلیدی چوبی بوده اند که توسط آن میله‌های چوبی متحرک مربوط به قفل را به عقب می‌رانده و زبانه را آزاد می‌کرده است.
خداحافظی با قفل چوبی
در حالی که در بسیاری از نقاط جهان از قفل‌های چوبی استفاده می‌شده؛ صنعتگران و هنرمندان رومی قفل‌های چوبی را کنار گذاشته و با فلز دست به تولید قفل زدند.
قفل‌های فلزی برخلاف چوبی در داخل درب تعبیه نمی‌شد و با زنجیری فلزی آن را به درب می‌بستند. این قفل‌ها معمولاً دارای اشکال بسیار زیبا مانند پرنده و گل بودند.
قفل سازی در قرون وسطی
در قرون‌وسطی صنعت قفل‌سازی رونق گرفت. در آن زمان قفل‌ها معمولاً به‌صورت دستی ساخته می‌شد.
اولین قفلی که کلید مخصوص به خود را داشت و فقط با یک کلید باز می‌شد. در اوایل قرن نوزدهم به دستور دولت انگلیس ساخته شد. دولت بریتانیا برای کسی که قفلی بسازد که کلید منحصربه‌فرد داشته باشد، صد لیره طلا جایزه تعیین کرده بود که یکی از قفل‌سازان معروف آن زمان بنام پرمیاچوب در سال 1818 میلادی، این قفل را طراحی کرده و جایزه را از آن خود کرد.
قفل در قرن بیستم
در اوایل قرن بیستم در امریکا پدر و پسری شروع به تولید قفل کرداند. اما آن‌ها نه به شیوه سنتی بلکه به طریقی مدرن‌تر، کار را به ماشین واگذار کرده و تحولی شگرف در امر تولید قفل ایجاد کردند. این دو نفر، لینوس یال و پسرش بودند که پایه‌گذاران برند بسیار معروف یال هستند.
این دو با ابتکار مکانیزم جدید دو پین و یک فنر باعث انقلابی بزرگ در این صنعت شدند که حتی امروز هم بسیاری از قفل‌هایی که مورد استفاده عمومی و تخصصی قرار می‌گیرند از همین ساختار و مکانیزم پیروی می‌کنند.
بعدها شرکت‌هایی نیز با رسالت افزایش امنیت این گونه قفل‌ها در اقصی نقاط دنیا تأسیس شدند.
بعد از این مرحله بشر به دنبال قفل‌هایی بود که بدون کلید و صرفاً با ردیف‌کردن اعداد و حروف باز شود. در اینجا، قفل‌های رمزی آغاز بکار کردند و مفهوم کلمه عبور (Password) به وجود آمد.
مبارزه قفل و سارق
در مقابل این‌همه تنوع در ساختار قفل، سارقان نیز پای پابه‌پای تولیدکنندگان پیش رفته و برای باز کردن تمامی این قفل‌ها راهکارهایی یافته بودند. درحقیقت همین موضوع باعث تولید قفل‌هایی با ضریب ایمنی بالاتر شد.
قفل و ساعت
پس از این‌که سارقان موفق به سرقت از مکان‌هایی شدند که قفل رمزدار در آنجا به‌کار رفته بود، متخصصین بر آن شدند تا قفل‌هایی بسازند که بر اساس ساعت اجازه باز شدن داشته باشند. از این پس درب خزانه‌ها، گاوصندوق‌ها و… به این نوع قفل‌ها مجهز گردید و بحث زمان‌بندی در امنیت متولد شد.
قفل و تکنولوژی
فرایند توسعه قفل نهایتاً به تحول عظیم آن در صنعت قفل رسید. امروزه صنعت قفل با ترکیب دو علم مکانیک و الکترونیک پا به عرصه‌ای پیچیده گذاشته است.
استفاده از آیتم‌های بیومتریک از قبیل اثر انگشت و تشخیص چهره خود تحولی بزرگ در این عرصه است.
قفل های مجازی نیز امروزه در حال گسترش هستند که دوران ابتدایی خود را می گذرانند.